"Wiosna 1941"- Uri Barabash

 

reżyseria: Uri Barabash

scenariusz: Motti Lerner

gatunek: dramat wojenny

premiera: 1 grudnia 2008

czas trwania: 1 godz. 36 min

ocena: ✮✮✮✮✮✮✮ ✰ ✰ ✰

Clara jest młodą wiolonczelistką, która jako jedyna z rodziny ocalała z Holocaustu. Gdy po latach znów przyjeżdża do Polski, odżywają jej dawne wspomnienia. Gdy do  Polski wkraczają Niemcy, ucieka ze swoim mężem i córkami do najbliższej wioski, gdzie pomaga im polska "chłopka" Emilia.

 źródło:http://www.filmweb.pl/film/Wiosna+1941-2008-460772/descs

Filmy o tematyce wojennej nie zawsze trafiają w gusta wszystkich ludzi głównie dlatego, iż treści dotyczące sporów oraz bitew nie należą do lekkich i zawsze ocierają się o aspekty polityczne, a to znacznie odpycha widzów ze względu na zawiłość. Ostatnio jednak natrafiłem na kolejną tego samego typu ekranizację, przedstawiającą Żydów w okresie wojny, którzy musieli zmagać się z problemem nietolerancji. Brzmi to dosyć odstraszająco i pewnie większość już nastawiałaby się na kolejną nudną lekcję historii, aczkolwiek muszę przyznać, że ten film może wciągnąć tak samo jak niejedna superprodukcja. Pierwsza w historii koprodukcja polsko-izraelska przedstawia romans, strach, ucieczkę i prawdziwą miłość owianą mocną wonią Holokaustu i śmierci. "Wiosna 1941", pod wodzą sławnego reżysera Uri Barbash’a,  została stworzona na bazie poruszającej historii Idy Fink, kobiety, która tak jak inne Żydówki w czasie II wojny światowej była inna, nosiła piętno. W obsadzie filmu znalazły się także takie osoby jak Joseph Fiennes, Neve McIntosh i Kelly Harrison. Zaś przed pierwszymi klatkami filmu pojawia się wypowiedź Idy Fink, wzruszająca, a zarazem dająca wiele do myślenia „Chciałam wam opowiedzieć o skrawku czasu, którego nie da się zmierzyć”.

Czy groza  może mieszać się z pięknem? Owszem, „Wiosna 1941” rzuca nowe światło na sprawę dotyczącą śmierci. Szerokie łany zbóż skąpane w rosie, która błyszczy w blasku zachodzącego słońca. Ten mały, choć bardzo ważny urywek filmu ukazuje piękno polskich pól, które wprowadzają nas w magiczny klimat. Jednak niedługo po tym ginie pierwsza osoba z rodziny głównej bohaterki, Clary. Ujęcia pokazujące potęgę budzącej się do życia wiosny, zostają przerywane scenami przedstawiającymi złą siłę Holokaustu, która wciąż miesza się pośród poszczególnych wątków fabularnych. Spokój i cisza bardzo szybko zmieniają się w zgiełk niemieckich samochodów oraz w huk strzelających niemieckich karabinów. Film w dużej mierze wpływa na widza, który wraz ze zmianą scen, przekształca swoje odczucia. Jednak po kolejnych zmaganiach bohaterów, aby uciec jak najdalej od wojsk niemieckich, szukających ukrytych Żydów, znów na cały ekran rozlewa się przepiękny obraz żółtej mimozy. Trawy pełne wdzięku kołyszące się w rytm lekkiego wiatru, zapowiadają kolejną  śmierć. W tym momencie byłem przygotowany, że zaraz stanie się coś złego. Nie myliłem się, jednak, ku mojemu zdziwieniu, wewnętrzny niepokój dał mi się we znaki. Sceny kontrastowe zaliczam do najbardziej fascynujących, a zarazem szokujących kadrów z filmu, które, jak mniemam, utkwią w mojej pamięci na dość długo.

„Wiosna 1941” jest filmem, który sam w sobie wywiera uczucia. Jednak reżyser zgotował coś więcej, zapewniając doskonałą oprawę muzyczną pod kierownictwem Mishy Segala. Bez żadnych zawahań mogę powiedzieć, że muzyka odegrała bardzo ważną rolę w filmie. Nie dość, że sceny przepełnione strachem wzbudziły silne emocje, to wspaniały akompaniament pianin i skrzypiec trafił w sedno niepewności i smutku. Tworzony przez ścieżkę dźwiękową klimat trzyma widza w niepewności do ostatnich minut filmu. Nawet koniec „Wiosny 1941” rozgrywa się w filharmonii, gdzie główna bohaterka filmu gra na wiolonczeli. Mogę powiedzieć szczerze, że scena ta ma w sobie coś niezwykłego, co bardzo wstrząsa naszymi uczuciami. Kiedy skrzypce oraz flety poprzeczne uciszyły swoją „muzyczną siłę”, a cisza wypełnia i filharmonię, i mnie, wdałem się w magiczny trans oczekiwania. Z pierwszymi dźwiękami przeszywającej strachem muzyki zacząłem mieć ciarki. Może to dlatego, że mam słabość do instrumentów strunowych, a może dlatego, że Mish Segal naprawdę postarał się, aby muzyka była nierozłączną częścią filmu.

Kto nie zerka oczami wyobraźni w przeszłość, śledząc swoje własne wspomnienia i przypominając dawne lata?  Każdy, ale to każdy człowiek bez żadnego trudu może zagłębić się w tajniki wielkiej walizki, w której ukrywają się marzenia, pomysły, dawne lata i plany. Lecz cóż ma to wspólnego z filmem? Clara, którą poznajemy od pierwszych scen, młoda, czarnowłosa kobieta, jest tylko wspomnieniem, które przywołuje dama w podeszłym wieku wspominająca miejsca, w których wcześniej była. Akcja „Wiosny 1941” jest oparta na retrospekcjach Żydówki, która przez podróż w miejsca, w których się kryła i w których zmierzała wprost w ciemną otchłań śmierci, dziękuje za życie.

Po obejrzeniu „Wiosny 1941” zadałem sobie pytanie, ile warte jest życie każdego człowieka. Nawet reżyser wspomina, że kręcenie filmu było dla niego wstrząsającym doświadczeniem. Ida Fink za swoją twórczość otrzymała wiele nagród w tym za książkę „Wiosna 1941”. W 1985 została wyróżniona holenderską nagrodą literacką im. Anny Frank i włoską im. Alberto Moravii, a w 2008 otrzymała Izraelską Nagrodę Literacką. Film wzrusza, napaja strachem i przedstawia dawny trud życia Żydów. „Kiedy przedzieram się przez ruiny swoich wspomnień, odnajduję wśród nich czas, tamten czas, świeży i nie tknięty niepamięcią.”- Ida Fink. Polecam!

 

Aktorzy: 6/10

Reżyseria: 7/10

Efekty specjalne: ---

Akcja: 7/10

Fabuła: 7/10

Uczucia: 10/10

Scenografia: 7/10

Ścieżka dźwiękowa: 8/10

SUMA: 52/70 (74%- film dobry)